Nederland is dit weekend in de ban van vrijwilligerswerk en sociale initiatieven. Zowel de actie NLdoet als de actie Kroonappels hebben deze dagen hun beslag. Het zijn beide initiatieven van het Oranjefonds, het zal dan ook wel geen toeval zijn dat ze daarom gelijk op lopen, zo versterken ze elkaar.
De actie NLdoet kennen we al een aantal jaren maar Kroonappels is nieuw. Ter gelegenheid van de troonswisseling is het Oranjefonds op zoek naar de mooiste sociale initiatieven in het Koninkrijk. Verenigingen en Stichtingen zij massaal opgeroepen mee te dingen. Er zijn drie categorieën: Jeugd, Buurt en Helpende Hand. Dit weekend mag Nederland stemmen, per huishouden kan voor elk van de drie categorieën 1 stem worden uitgebracht binnen de eigen gemeente. De winnaars van elke gemeente mogen vervolgens in de daaropvolgende ronde binnen de eigen regio (provincie of provinciedeel) op elkaar gaan stemmen zodat er uiteindelijk per regio voor elke categorie een winnaar uit te bus komt. En die mogen ook weer op elkaar stemmen zodat er uiteindelijk per categorie 1 winnaar overblijft. Prijzengeld: een Appeltje van Oranje en 50.000 euro.
Rotterdam, Nieuwe Binnenweg, Jules Deelder
Het Oranjefonds laat op haar site weten dat ze duizendenden inzendingen hebben ontvangen. Dat geloof ik onmiddellijk. Nederland telt 408 gemeenten. Als die allemaal al op elke categorie 1 initiatief zouden indienen zou dat al goed zijn voor zo’n 1200 inzendingen. Ik klik lukraak een paar gemeenten aan van verschillende grootte en zie aantallen variërende van een paar, tot enkele tientallen tot ruim 100 ingediende initiatieven per gemeente voorbij komen. Prachtig toch dat alle inzendingen zo zichtbaar zijn? ‘Free publicity’ voor de deelnemers en meer transparantie in de aard en aantallen van de inzendingen kun je je als publieksjury niet wensen. Maar ondertussen zit ik wel snel te rekenen en te vergelijken.
Per gemeente voor elke categorie een winnaar uitroepen die vervolgens doorgaat naar ronde twee? Dat voelt niet eerlijk. Dan hebben initiatieven in grote gemeenten toch veel minder kans om uberhaupt op de shortlist te komen? Afdalende in de spelreglementen blijkt wel dat er een paar correcties zijn aangebracht, met name voor de drie grootste steden. In Amsterdam, Rotterdam en Den Haag gaan per categorie respectievelijk 12, 10 en 8 initiatieven door naar de tweede ronde. Waarom geen speciale behandeling voor Utrecht, vraag ik mij dan af. Dat is toch de vierde stad van Nederland en zit qua inwoneraantal zeer ruim boven Eindhoven en Tilburg, respectievelijk de 5e en 6e stad van Nederland.
Actiebanner NLdoet
Utrecht is in deze voorkeursbehandeling wel een beetje de gebeten hond, Den Haag, de derde stad van Nederland kent met 504.000 inwoners 88 ingediende initiatieven en Utrecht, met 320.000 duizend inwoners zelfs 100 initiatieven. Op grond van het spelreglement gaan er vanuit Den Haag dus 8 initiatieven door en vanuit Utrecht maar 1. Dit voelt onrechtvaardig.
Vooraf viel natuurlijk niet te voorzien welke aantallen zouden worden ingediend, maar enkel en alleen een correctie voor de drie grootste steden? En de vierde en daaropvolgende grote steden gelijkscharen met de kleinste gemeenten van Nederland, waar maar een paar duizend inwoners wonen en per categorie soms maar 1 initiatief is ingediend? Daar zou ik niet voor hebben gekozen als ik deze wedstrijd had mogen uitschrijven. Ik zou niet alleen voor de allergrootste drie steden hebben gecorrigeerd, maar ook voor grote steden en de groep middelgrote steden.
Zullen een aantal deelnemers deze ongelijkheid ervaren? Ik denk het wel. Natuurlijk is deze zoektocht naar kroonappels een zeer sympathiek initiatief en meedoen is zondermeer leuk en de moeite waard, het levert immers extra exposure op, maar aangezien er ook een wedstrijdelement is ingebracht, met een aangename prijzenpot van 50.00 euro, wil iedereen wel gelijke kansen hebben in ronde twee te geraken en uiteindelijk te kunnen winnen.