Het regent pijpenstelen en we zetten koers richting Schloss Moyland. Ik ben er al jaren niet meer geweest. Ik herinner me muren van beneden tot boven vol behangen met schilderijen uit het begin van de 20e eeuw, vele houtsneden en een wat outbollige inrichting. Het kasteel anno nu is volledig ingericht met moderne en hedendaagse kunst, heeft gepleisterde witte muren en een gespiegeld gangenstelsel waardoor je blijft dwalen tussen de vleugels van het kasteel.
Het kasteel Moyland domineert al eeuwen de regio. De eerste berichten dateren al van 1307 en het kasteel is meerdere keren van gedaante gewisseld. De verbouwing aan het einde van de 19e eeuw heeft het kasteel haar neogotische karakter gegeven. In de tweede wereld oorlog zwaar beschadigd, werd het herstel pas in de jaren 80 van de vorige eeuw opgepakt en toegewerkt naar de oprichting van de Stiftung Museum Schloss Moyland.
De dame bij de kassa schuift een flyer onder het coronascherm door. De tuinen van het museum zijn tegelijk met de opening van 1997 ingericht als beeldentuin. Het Skulpturenpark mogen we echt niet missen. Ik knik beleefd maar geen haar op mijn hoofd die er aan denkt met dit vreselijke weer door de tuin rond te struinen. Wel jammer, dat wel, want de tuinen liggen er prachtig bij.
We zijn naar Moyland gekomen voor de hoofdtentoonstelling ‘Schamanismen in der zeitgenössischen Kunst’. Maar ook omdat Melanie Bonajo – de Nederlandse inzending voor dit biënnale van Venetië van dit jaar- in de expositie is opgenomen. De titel intrigeerde, en ook de site van het Moyland laat er enkele prachtige beelden bij zien. Maar ter plekke, komt het getoonde materiaal niet helemaal tot haar recht. Dat heeft te maken met de entourage. Er is geen geluid, maar ook geen spel met licht en donker. Het prachtige videowerk van Bonaje en ook van Marcus Coates wordt op een relatief klein scherm weergegeven en staat daardoor wat verloren in de ruimte. Geluid is er alleen via een koptelefoon. Geef mij maar een ruimte met een lel van een scherm waar licht en geluid je magnetiserend naar toe trekken.
De doorzichtige creaties van Lili Fischer zijn ook prachtig. Maar zet ze aangelicht in een donkere ruimte en ze komen direct tot leven. En dat geldt ook voor de installatie Reisende Geister van Antatol Donkan. In het werk van Donkan is een sterke relatie met zijn roots. Hij behoort tot de Nanai, een Siberisch nomadenvolk aan de rivier de Amoer, dat leeft van de visserij. In Reisende Geister drijven groepjes sewen (mens- en dierachtigen) op zwarte ijsschotsen, maar geplaatst op de witte plavuizenvloer van Moyland heb je toch wat meer verbeelding nodig om je mee te laten voeren.
Heel even lijkt het droog te worden. Zullen we dan toch ook maar even door het Skulpturenpark lopen? Maar dan barst het al weer los. Het park bewaren we voor een andere keer. Met de ruitenwissers op de hoogste stand steken we bij Emmerik de brug over de Rijn over. De zware geur van de chemische industrie van Emmerik dringt de auto binnen. Groter kan het contrast met Moyland niet zijn.
Deze blog is ook geplaatst op Ruhrfrau.nl op 5 januari 2022
Hoofdfoto: still video Melanie Bonajo.