Toen ik een vriendin vroeg of ze zin had mee te gaan naar het Afrikafestival in Hertme werd ik een beetje glazig aangekeken. Hertme? Waar ligt dat?
Hertme is een klein dorpje in de buurt van Borne. That rings a bell. Met pakweg 450 inwoners, gelegen in het sappige groen van het Twentse land. Helaas is de landelijke omgeving tussen Borne en Hertme bijna opgeslokt door nieuwbouwwijken. Ik weet nog dat ik schrok, toen ik jaren geleden vanuit Borne, voor het eerst weer via Hertme naar mijn ouderlijk huis wilde fietsen. Ik woonde in die tijd in Utrecht en was daardoor iets minder op de hoogte van alle nieuwbouwwijken die in Twente als kool uit de grond waren gestampt.
Hertme had altijd al iets speciaals, dat viel me in mijn jeugd al op. Ze hadden er een openluchttheater en mede als gevolg van optredens die daar plaatsvonden, was de blik van Hertme – meer dan de gemiddelde andere dorpen in de omgeving – naar buiten gericht. Het past dan ook helemaal in het plaatje dat uitgerekend hier een Afrikafestival is geland dat inmiddels is uitgegroeid tot festival met internationale faam.
Dit jaar is het festival voor de 25e keer georganiseerd. De aanleiding voor het eerste festival schijnt feitelijk toeval te zijn geweest. Er was ineens een podium nodig voor een dansgroep uit Burkina Faso. Waar een ander Twents dorp misschien zou hebben getwijfeld over het nut en de noodzaak en de kans van het organiseren van een optreden wellicht zou hebben laten glippen, kon in Hertme het optreden prima landen. De toon was gezet en in de jaren daarna omarmde een schare vrijwilligers uit de plaatselijke gemeenschap de organisatie van het Afrikafestival. Inmiddels heeft het blad Songlines het festival inmiddels uitgeroepen tot een van de beste 25 internationale festivals in Europa.
Je komt aanrijden, de tom tom wijs wel de weg, maar ondertussen zie je ook handgemaakte borden langs de weg staan die de juiste richting duiden. Dit voelt als een warm welkom. En dan die sappige weilanden, nadat je de nieuwbouwwijk het verlaten, het voelt bijna als zondig om hier je auto te mogen parkeren. De kerk met het kerkhof er pal naast en op het aanpalende perceel het openluchttheater dat nu dienst tot als festival terrein. De muziek komt je prettig tegemoet. Tegenover de kerk en vlak daarnaast het goede Twense leven, uitnodigende horeca en terrasjes onder bomen om te verpozen. Wat een schoonheid en weldadigheid. Maar ook wat een rust straalt dit stukje Twente uit.
Het is de gehele context dat een bezoek aan het festival zo speciaal maakt. De groene omgeving, de swingende en indringende Afrikaanse muziek en de verrukkelijke eetweide met regionaal Afrikaans eten. Nigeria, Kongo, Ethiopië, Ghana en ga zo maar door, ik heb heel wat landen namen zien staan, met allemaal producten uit de eigen nationale keuken. Dit is niet alleen een muziekfestijn, maar ook een eetfestijn voor fijnproevers.
Afgelopen weekend was het drukker dan ooit op dit tweedaagse festival. Ik was er zaterdag en op een gegeven moment leek het festival een beetje te bezwijken onder het eigen succes. Ik hoorde dat die dag zelfs de poorten even gesloten zijn geweest voor nieuwe bezoekers, maar of dat waar is, dat weet ik niet. Het zou wel kunnen kloppen en het paste wel bij het overvolle beeld. Het was er op een bepaald moment gewoon te druk. Het deed afbreuk aan het ontspannen karakter van dit festival. Het werd een beetje hutje mutje.
Het was ook zo druk dat de prullenbakken uitpuilden, iets wat helemaal niet bij dit goed verzorgde festival past en er waren zoveel bezoekers, dat een aantal eettentjes eerder dan voorzien geheel of gedeeltelijk waren uitverkocht. Niet dat er honger is geleden, dat absoluut niet. Maar het waren lange rijen bij het eetgedeelte en niet elk soort eten was na verloop van tijd nog verkrijgbaar, men was simpelweg door de voorraden heen. Anderzijds, het waren daarmee goede zaken voor de cateraars, het zij hen gegund.
Nu waren we natuurlijk ook verwend. Dit was een festival waar je de optredens van heel dichtbij kon bijwonen, en vaak had je ook nog ruimte om te swingen. Nu was het diezelfde ruimte delen met heel veel meer bezoekers. Als je de aantallen bezoekers van dit weekend als een vaststaand feit neemt, is er feitelijk niets aan de hand. De muziek blijft immers geweldig en opzwepend, de omgeving prachtig groen en het eten nog steeds even lekker. Het is alleen even een andere mindset in vergelijk met de voorgaande edities.
Ik ben benieuwd hoe de organisatie dit overweldigende succes heeft ervaren en of er wordt ingezet op groei van dit festival en zo ja, wordt er dan een terrein bij het festival aangetrokken, of dat er wordt gestuurd op een maximaal aantal bezoekers – passend bij het karakter van het festival – en een kaartenstop bij dreigende overschrijding. Het mooie weer heeft uiteraard ook meegespeeld in het ophogen van de aantallen. Er zullen vele last minute beslissers zijn geweest. Ik was er zelf ook eentje van.