7. Het drielandenpunt Galati

winkelstraat in Giurgiu

14/02/2022

Ida Pfeiffer* is zeer kritisch op wat ze ziet als ze haar eigen Oostenrijk achter zich heeft gelaten. Ze spreekt laatdunkend over de Donaustadjes die ze bezoekt. Die zijn vies, rommelig en ongeordend in haar ogen. Maar zal Pfeiffer, als inwoner van het wel zeer aangeharkte Wenen, niet veel te veel een bril vol vooroordelen hebben opgehad?

*Ida Pfeiffer stapte in 1842 in Wenen op een stoomboot richting Istanbul, nog niet wetende dat ze uiteindelijk vijf (wereld) reizen zou maken. Anno nu volg ik haar reizen digitaal en ben benieuwd hoe haar wereld van toen er nu bij staat.

Kuilen en gaten

Giurgewo, de hoofdstapelplaats van Walachije, is volgens Pfeiffer zo’n plek die niet deugt. ‘De straten en pleinen zitten vol kuilen en gaten, de huizen zijn zonder een enkele versiering en staan half op straat en dan weer een meter terug’, staat in haar dagboek genoteerd. Ze bedoelt dus dat er geen rooilijn wordt aangehouden, maar als je dat al erg vindt? ‘Nieuwsgierigheid dreef ons naar een wijn- en naar een koffiehuis, maar in beide vonden we alleen maar kaal meubilair en de gasten die er waren behoorden tot de armere klassen.’ Pfeiffer moet duidelijk nog wennen aan reizen buiten haar luxe en verfijnde Wenen.

Foto Ivelin Mincov. Historische klokkentoren in Giurgiu CC BY 2.5

Het hedendaagse Giurgiu ligt in Roemenië en ik dwaal een tijdje online rond. Ik vind een ruime winkelstraat met eenvoudige winkels in de plint, geplaveid met grijswitte patronen. Een eindje verderop een klokkentoren die nog uit de tijd van de Ottomanen stamt, Pfeiffer moet er ook tegenaan zijn gelopen. De toren anno nu is omringd door een parkje, met aan de achterzijde grijze lage woonblokken en daar schuin tegenover een woonblok in socialistische bouwstijl. De plaatselijke voetbalclub Atra Giurgiu is in 2016 landskampioen geworden. Achter het stadion zie je fabriekspijpen verrijzen. 

Vies en ellendig

Over Galatz (Galați) spreekt Pfeiffer zich al net zo negatief uit: ‘De stad belooft veel, maar ziet er net zo vies en ellendig uit als Giurgiu. De meeste huizen zijn van hout en leem en zijn met stro gedekt. Alleen het huis van de consul en van de rijke kooplui zijn van steen. Koffiehuizen hebben ze hier zat, maar als er geen mensen buiten hadden gezeten om koffie te drinken en tabak te roken, dat had je deze smerige lokalen niet voor een koffiehuis aangezien’. Terwijl ik Pfeiffer citeer, schaam ik me er bijna voor dat ze – als mijn reisgenoot – zo neerbuigend over deze plaatsen spreekt. 

Drielandenpunt

Maar ondertussen geniet ze toch volop, zo blijkt uit haar verslag. Galați voelt voor haar als een plek waar haar reis echt begint. Hier komen de handelsschepen uit oost en west samen. De meeuwen scheren over de pleinen, je ruikt de zee. En dan al die talen: ‘Dit is het verenigingspunt van drie grote monarchieën, dat van Oostenrijk, Rusland en Turkije’, noteert ze vol trots in haar reisdagboek. De plek is 175 jaar later nog steeds een drielandenpunt, alleen zijn de spelers gewisseld. Galați ligt nu in Roemenië, de noordoostelijke gemeentegrens is tevens de landsgrens met Moldavië en het meest oostelijke puntje van de gemeente grenst aan Oekraïne. 

tram in Galati. Foto Paul van Baarle
Foto: Paul van Baarle. Tram Galați

RET trams uit Rotterdam

Ondertussen verbaas ik me in Galați over hele andere zaken dan Pfeiffer. Zo zie ik in het westen van de stad op de kaart een zevental wijken liggen die allemaal de naam Micro dragen: Micro 13 en 14, Micro 19, 20 en 21 en Micro 39B en 39C. En ik vraag me af waarom alleen deze nummers? Het antwoord heb ik niet kunnen vinden. Fotomateriaal wel. Ik kom afbeeldingen tegen van versteende wijken en aftandse woonblokken. Maar ook van woontorens in het groen en vriendelijk rode appartementsblokken. 

Wat ik ook over Galați aantref zijn enkele foto’s met wel heel bekende trams. Op een blog van Paul van Baarle uit 2017 lees ik het waarom: Na de politieke omwenteling van 1989 is er in Roemenië in de loop van de tijd een tekort aan trams ontstaan. Het tekort aan materieel kon worden opgevuld door de overname van oudere trams uit onder andere Berlijn, Dresden en Rotterdam. Tussen 2008 en 2012 zijn in totaal 26 RET trams vanuit het Rotterdamse vervoersbedrijf over gedaan aan Galați.

Nieuw tijdperk

Maar alles is altijd in verandering. Als ik Van Baarle spreek via de mail laat hij weten dat er op dit moment helemaal geen trams meer rijden in Galați, laat staan die uit Rotterdam. Op dit moment worden de rails vernieuwd en er zijn nieuwe trams besteld. En daarmee breekt ook voor Galați weer een nieuw tijdperk aan.

Hoofdbeeld: Foto Tiaa Monto. Winkelstraat in Giurgiu CC BY-SA.4.0

Deel dit artikel:

Citydna. tags