De toekomst van de bibliotheek

26/02/2013

 

Wie er een beetje op let komt overal in het nieuws ‘slecht weer berichten’ tegen over de bibliotheek. In de jaren 70 van de vorige eeuw werd het bibliotheeklandschap in Nederland voltooid. Nagenoeg elk dorp kreeg zijn eigen vestiging. Anno 2013 en inmiddels anderhalf generatie verder in de tijd, zijn bibliotheken in kleine dorpen veelal weer gesloten. In de komende 2 jaar krijgt volgens een studie van het SIOB meer dan 80% van de bibliotheken met bezuinigingen te maken.

Het was ook wel een beetje een luxe, dat bijna iedereen in de directe woonomgeving toegang had tot een bibliotheek. Maar daar staat tegenover dat we in die jaren ook nog geen internet hadden. Voor een beetje kennis was je ook afhankelijk van de bibliotheek.

Gemeentelijke bezuinigingen, digitalisering van de samenleving en vergrijzing van het ledenbestand zijn de huidige boosdoeners. Ondertussen heeft de bibliotheek ook nog een stoffig imago gekregen.

 

 

Vandaag kopte de krant dat de bieb commercieel gaat worden. In de gemeente Waterland wordt het beheer van de Bibliotheek uitbesteed aan Karmac Bibliotheek Service. Maar hoezo commercieel? De nieuwe uitbater krijgt van de gemeente jaarlijks 180.000 euro voor beheer en boekenuitleen.

Dat de traditionele bibliotheek als uitleenplaats voor boeken, tijdschriften en geluidsdragers zijn langste tijd heeft gehad, dat is duidelijk. De doorontwikkeling naar een digitale bibliotheek waar je op elk moment en vanaf elke plek kan inloggen om (digitale) werken te lenen, ligt voor de hand. Maar willen we ook zo ver gaan dat we de bibliotheek als fysieke ontmoetings- en verzamelplaats van kennis willen afschaffen? Ik denk het niet.

Vorige week stond in de Atlantic Cities een pleidooi voor de bibliotheek annex start-up incubator. In de staat Arizona wordt de komende maanden een pilot gestart. In Nederland schieten flexplekken en co-working places tegenwoordig ook als paddestoelen uit de grond. Iedereen die een beetje ruimte overheeft – en wie heeft dat niet door de crisis – overweegt de leegstaande ruimte te verhuren als flexibele werkruimte.

 

 

Maar flexibele werkruimte zonder de juiste voorzieningen schiet het doel voorbij. Ondernemers kiezen juist voor een flex werkplek om de bijbehorende voorzieningen en het contact ter plekke met de andere flex-werkers. Gelukkig heeft op dit punt de bibliotheek daadwerkelijk iets te bieden. Wifi, computers, voldoende werkruimte en een prachtige kranten en tijdschriften hoek. Als dan ook specifiek naslagwerk voor ondernemers,  denk daarbij aan materiaal van de Kamer van Koophandel, de belastingdienst en innovatieadviseurs zoals Syntens en Agentschap.NL voorhanden zou zijn, begint een samenwerking tussen een incubator en een bibliotheek behoorlijk interessant te worden.

Wat dan wellicht nog ontbreekt is goede catering en een prachtige plek om te relaxen. Het gaat om sfeer. Ook op de werkplek. Goede catering hoeft overigens niet duur te zijn. Wat dat betreft valt er misschien nog veel te leren van de engelse musea. Die zijn veelal gratis, wat al erg interessant is, maar ze trekken in Londen ook nog massa’s mensen.

In de Londense City loopt het kantoorpersoneel in de pauze en na het werk regelmatig een museum binnen om een snufje kunst mee te pakken, een hapje te eten en te genieten van de ambiance. Deze aangename drukte van werkenden, omwonenden en toeristen maken de Londense musea tot aangename publieke verblijfsplekken. Bibliotheken zouden wat dat betreft ook veel meer als centrale plek ontmoeting en verblijfsplek in de binnenstad kunnen dienen. Het juk van het fort van stilte en studie moet dan wel grotendeels worden afgegooid en er zal ruime sfeervolle publieke verblijfsruimte moeten worden toegevoegd om een nieuw publiek te bereiken en te verbinden.

 

Deel dit artikel:

Citydna. tags